Η νιασίνη είναι ένας σημαντικός τύπος βιταμίνης Β που βρίσκεται κυρίως σε ζωικές τροφές όπως το κόκκινο κρέας, το συκώτι και τα ψάρια. Αν και οι άνθρωποι μπορούν να την παράγουν από το αμινοξύ τρυπτοφάνη, αυτή η σύνθεση είναι μη επαρκής και έτσι η νιασίνη θεωρείται ακόμα μια βιταμίνη -μια οργανική ουσία που πρέπει να προσληφθεί από την τροφική οδό.
Συχνά αναφέρεται ως βιταμίνη Β3 επειδή ήταν η τρίτη από τις βιταμίνες της ομάδας Β που ανακαλύφθηκαν.
Η ανακάλυψη του ρόλου της νιασίνης συνδέεται στενά με την ιστορία της πελλάγρας,μίας νόσου που δημιουργείται από έλλειψη νιασίνης στον οργανισμό και έχει δερματικά, γαστρεντερικά και νευρολογικά συμπτώματα Αυτή η ασθένεια ήταν ευρέως διαδεδομένη σε ολόκληρη την ανθρώπινη ιστορία, ιδιαίτερα μεταξύ των φτωχών ανθρώπων των οποίων η διατροφή τους αποτελούταν σχεδόν εξ ολοκλήρου σε προϊόντα καλαμποκιού. Τα συμπτώματα της πελλάγρας περιλαμβάνουν διάρροια, φλεγμονές στις βλεννογόνους, διανοητική σύγχυση, παραληρητικές ιδέες και δερματικές βλάβες.
Ιστορία της πελλάγρας
H πελλάγρα ήταν άγνωστη στους γιατρούς του αρχαίου κόσμου και του Μεσαίωνα. Αρχικά περιγράφηκε από τον γιατρό Gaspar Casal στην Ισπανία το 1735, λίγο μετά την εισαγωγή του αραβοσίτου στην Ευρώπη. Το όνομα της νόσου ιδρύθηκε το 1771 από τον Ιταλό γιατρό Francesco Frapolli.
Λόγω της μεγάλης αύξησης της χρήσης αραβοσίτου στο βόρειο τμήμα της Ιταλίας, η πελλάγρα έγινε τόσο διαδεδομένη ώστε ένα ειδικό νοσοκομείο (γνωστό ως Legano) χτίστηκε το 1784, αποκλειστικά για ασθενείς με πελλάγρα. Οι αναφορές για την εμφάνιση της εμφανίστηκαν σύντομα στη Γαλλία (1829), στη Ρουμανία (1858) και στην Αίγυπτο (1874).
Μετά το 1900, η πελλάγρα έγινε σημαντικό πρόβλημα υγείας και στις Ηνωμένες Πολιτείες, ιδιαίτερα στον Νότο. Μια νέα μεθόδος επεξεργασίας κόκκων που απομάκρυνε τις περισσότερες από τις βιταμίνες από τους επεξεργασμένους κόκκους ήταν βασικός παράγοτας της νόσου.
Τα κρούσματά της είχαν μεγάλη εξάπλωση και ήταν σοβαρά, τόσο που η πλειονότητα των ιατρών θεωρούσε την αιτία να είναι μολυσματικός παράγοντας (λοιμώδες νόσημα) . Η αληθινή φύση της ασθένειας καθορίστηκε όταν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών έστειλε έναν γιατρό από τη Νέα Υόρκη, για να μελετήσει την ασθένεια.
Το 1914 λοιπόν η U.S Public Health Service ζήτησε από το αυστριακό-αμερικανό γιατρό Joseph Goldeberger να μεταβεί στο νότο ,για να διερευνήσει την πελλάγρα. Αυτός παρατήρησε ότι ήταν αυξημένη η συχνότητα της σε παιδιά σε ιδρύματα ή σε φυλακισμένους από ότι στο προσωπικό των ορφανοτροφείων ή των φυλακών και έτσι συμπέρανε ότι δεν πρόκειται για μολυσματική νόσο αλλά ότι πιθανότατα αφορούσε τη διατροφή.
Το 1915, ο Goldberger διενήργησε μια σειρά πειραμάτων σε 11 υγιείς εθελοντές φυλακισμένους σε μια φυλακή του Μισισιπή και διαπίστωσε ότι θα μπορούσε να προκαλέσει πελλάγρα μεταβάλλοντας τη δίαιτά τους.
Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ασθένεια προκλήθηκε από την απουσία κάποιου παράγοντα που λείπει από το καλαμπόκι, αλλά αυτό θα μπορούσε να βρεθεί στο κρέας και στο γάλα. Το ονόμασε τον παράγοντα Ρ-Ρ. ( Prevent Pellagra )
Η ανακάλυψη στο εργαστήριο
Το νικοτινικό οξύ συντέθηκε το 1867 με οξείδωση της νικοτίνης και χρησιμοποιείται ευρέως στη φωτογραφία. Από μακρού θεωρήθηκε ότι δεν έχει καμία σχέση με ζητήματα τροφίμων ή υγείας, μέχρις ότου οι Γερμανοί επιστήμονες να αποδείξουν ότι το νικοτινικό οξύ εμφανίζεται στη μαγιά και στο ρύζι. Εκεί απομονώθηκε από τον πολωνοαμερικανό βιοχημικό Casimir Funk το 1912, ενώ προσπάθησε να βρεί μια θεραπεία για μια άλλη ασθένεια γνωστή ως beriberi (θρεπτική διαταραχή που προκαλείται από έλλειψη θειαμίνης).
Δεδομένου ότι το νικοτινικό οξύ δεν είχε καμία επίδραση στο beriberi, εγκατέλειψε την εργασία του. αλλά παρόλο που έκανε λάθος, έδειξε ότι αυτό το νικοτινικό οξύ είχε πιθανώς κάποια θρεπτική αξία.
Η χημική δομή αυτού του παράγοντα ανακαλύφθηκε στη συνέχεια το 1937 από τον Αμερικανό βιοχημικό Conrad Arnold Elvehjem. Προκάλεσε μια μαύρη γλώσσα σε σκύλους, τροφοδοτώντας τους με τη δίαιτα Goldberger και έπειτα θεραπεύοντας την ασθένεια συμπληρώνοντας τη διατροφή τους με νικοτινικό οξύ. Απομόνωσε επίσης τον παράγοντα Ρ-Ρ από δραστικά εκχυλίσματα ήπατος, δείχνοντας ότι αυτός ο παράγοντας είναι στην πραγματικότητα νικοτινικό οξύ (στη συνέχεια ονομάστικε νιασίνη ή βιταμίνη νικοτινικού οξέος).
Μετά από αυτή την ανακάλυψη, τα προϊόντα σιτηρών (σιτάρι, αραβόσιτος) εμπλουτίστηκαν με νικοτινικό οξύ ή νικοτιναμίδιο. Παρόλα αυτά, χρειάστηκε μια κοινωνική μεταρρύθμιση ευρείας κλίμακας για να εξασφαλιστεί η ορθή εφαρμογή τέτοιων διαιτητικών τροποποιήσεων.
Η πλειοψηφία των σποραδικών περιπτώσεων στις αναπτυγμένες χώρες παρατηρείται τώρα στους αλκοολικούς, αν και σε σπάνιες περιπτώσεις άλλοι ασθενείς μπορούν επίσης να αναπτύξουν την ασθένεια (δηλ. Δυσαπορρόφηση ή ιατρογενείς καταστάσεις).
Βασικές γνώσεις για τη νιασίνη
1/ η ονομασία πελλάγρα προέρχεται από τα λατινικά και τα ελληνικά και σημαίνει τραχύ δέρμα
2/ Άλλα ονόματα της νιασίνης : βιταμίνη Β3 ,nicotinic acid ,P-P .
3/η έλλειψη της προκαλεί : πελλάγρα - δερματίτιδα σε περιοχές που εκτείνονται στον ήλιο , διάρροια και εμέτους, δυσφαγία ,κεφαλαλγία, γλωσσίτιδα , στοματίτιδα , χειλίτιδα ,περιφερική νευροπάθεια, απώλεια μνήμης , κατατονία , παραλήρημα , ψύχωση.
4/ κάποια παραδείγματα τροφών που θεωρούνται καλές πηγές πρόσληψης : κόκκινο κρέας, κοτόπουλο, συκώτι , τόνος , σολομός ,αυγά ,γάλα, τυρί.
5/ στην ιατρική είναι γνωστή η δράση της στη μείωση της χοληστερίνης. Επίσης έχει μελετηθεί σε θέματα αθηρωμάτωσης , διαβήτη , οστεοαρθρίτιδας, καταρράκτη, στη νόσο Alzheimer και διάφορα δερματολογικά νοσήματα.
6/ η υψηλή δοσολογία βιταμίνης Β3 έχει παρενέργειες όπως έξαψη , ναυτία , εμετό , δυσκοιλιότητα. Επίσης μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα σακχάρου , να πυροδοτήσει κρίση ουρικής αρθρίτιδας και να προκληθεί ηπατική βλάβη .
Πριν τη χορήγηση της μιλήστε με το γιατρό σας.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΕΙΔΙΚΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΜΕ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ